Metodologia działania - Fundacja Life Balance

Holistyczne i synergiczne fundamenty

Wszystkie nasze programy i strategie oparte są na wieloletnich doświadczeniach i badaniach we współpracy z zespołem ekspertów z wielu dziedzin.

Nasze działania opieramy na najnowszej wiedzy z zakresu neurobiologii i neuropsychologii.

Uwzględniamy jednak również tradycje medycyny ajurvedyjskiej, jogi oraz podejście indywidualne bazujące na predyspozycjach i wartościach. Wykorzystujemy obszary takie jak:

Psychologia pozytywna – odkrywanie swoich wartości

Celem psychologii pozytywnej jest budowanie i rozwijanie osobistego potencjału ludzi. Na początku powstania nurtu psychologii pozytywnej, nauka skupiała się na pojęciu szczęścia i podnoszeniu satysfakcji z życia.

Psychologia pozytywna zajmuje się poszukiwaniem odpowiedzi na pytanie, co powoduje, że niektóre osoby osiągają sukcesy i są szczęśliwe mimo niekorzystnych zdarzeń życiowych. Wierzymy, że znając mechanizmy prowadzące do siły psychicznej i szczęścia możemy pomagać ludziom być bardziej odpornymi na porażki, niepowodzenia i stres, osiągać sukcesy, a także odczuwać w życiu więcej zaangażowania, satysfakcji, pozytywnych relacji i sensu.
Programy inspirowane psychologią pozytywną pojawiają się w szkołach, szpitalach, korporacjach, poradniach zdrowia, placówkach opieki społecznej i wielu innych.

Seligman twierdzi, że dobrostan jest konstruktem mierzalnym, na który składa się sześć niezależnych elementów. Żaden z nich nie definiuje bezpośrednio dobrostanu, ale każdy jest jego składową.

Elementy, które wpływają na dobrostan to:

Style zachowań – testy predyspozycji

To fundament naszych strategii well-beingowych. Kluczowa jest bowiem świadomość różnorodnych potrzeb w organizacji. Model stylów zachowań oparty jest na typologii osobowości Carla G.Junga z 1920 ( „Typy psychologiczne”) oraz amerykańskiego psychologa Williama Marstona z 1927 (“Emocje normalnych ludzi”), którzy na podstawie swoich badań wyodrebnili 4 style zachowań, w których ludzie w naturalny sposób funkcjonują na co dzień. Style te mają różne nazewnictwo, ale w symbolice kolorystycznej pozostają podobne. Raporty to cenne źródło informacji o stylach zachowania, stylach komunikacji, a także motywacjach poszczególnych osób. Badania pomagają więc jeszcze lepiej zrozumieć motywacje pracowników oraz wykorzystywać ich talenty w określony sposób. Pracownicy natomiast uświadamiają sobie swoje naturalne zasoby, z których skuteczniej mogą korzystać. Zebranie wniosków w jednym przejrzystym raporcie może w znaczący sposób przyczynić się do polepszenia relacji i komunikacji w organizacji, gdyż ułatwia zrozumienie zachowania współpracowników.

Dzięki poznaniu stylów zachowań – swoich i współpracowników- można nie tylko głębiej zrozumieć sposób funkcjonowania ludzi, różnice w ich zachowaniach, ale także uświadomić sobie ich wpływ na skuteczność działania, relacje interpersonalne czy trudności w danej sytuacji zawodowej. Ponadto można dowiedzieć się, jak można modyfikować zachowania, adaptować je do konkretnej sytuacji tak, aby zwiększyć efektywność w realizacji zadań i wybierać trafniejsze strategie zarządzania organizacją. Ta wiedza pomaga w praktyczny sposób wspierać rozwój pracowników, zespołów i tym samym całej organizacji.

Joga, Mindfulness (uważność), Medytacja

Jak wskazują rozliczne, prowadzone od wielu lat badania nad osobami z wysokim stresem, depresją lub zaburzeniami lękowymi, połączenie farmakoterapii i interwencji umysł-ciało to najbardziej efektywny sposób pomocy tym pacjentom (Lee et al., 2007).

Wyniki prowadzonych na całym świecie doświadczeń ukazują, że medytacja stanowić może tani, stosunkowo łatwy do nauczenia, zwiększający dobre samopoczucie w życiu codziennym i bezpieczny sposób na walkę ze stresem oraz depresją i tym samym może być doskonałym środkiem prewencyjnym przeciw depresji (Goyal et al., 2014; Khalsa, 2015; Edwards et al., 2018).

Wskazuje się bowiem, że praktykowanie medytacji uważności wpływa na obniżenie doświadczanego stresu oraz wzbudzenie wewnętrznych zasobów jednostki, co sprzyja leczeniu depresji i ułatwia radzenie sobie w sytuacjach trudnych (Dobkin 2008; Kabat-Zinn 2009; Shapiro i in. 2006).

Medytacja w ujęciu Creswell’a (2014) stanowi swoisty „bufor stresu”- trening medytacji może działać jak tarcza chroniąca przed stresem (Creswell, Lindsay 2014).

Dzięki regularnej praktyce medytacji zmniejszają się negatywne emocje, takie jak stres, niepokój i depresja (Fjorback i in., 2011; Chang, 2021; Upadhyay i in., 2022).

Uważność, rozumiana jako proces świadomego skupienia uwagi na otaczającej rzeczywistości i doświadczeniach, która występuje podczas medytacji skutkuje zwiększoną aktywacją kory przedczołowej (prefrontal regulatory regions), mającej regulacyjny i hamujący wpływ na obszary podkorowe odpowiedzialne za emocje (top-down regulatory pathway, ścieżka regulacji góra–dół) i ułatwia świadomą ich regulację przez hamowanie aktywności obszarów uruchamiających odpowiedź organizmu na stres. (Vetulani, 2011). Jest to prawdopodobnie mózgowy mechanizm umożliwiający uzyskanie dystansu wobec odczuwanych emocji czy nieprzewidzianych sytuacji, co skutkuje mniejszą siłą odpowiedzi na nie i mniejszymi kosztami psychofizycznymi doświadczanego stresu. Z powodu zwiększonej aktywacji kory przedczołowej zakłada się więc, że pamięć bezpośrednia, uczenie się oraz uwaga dowolna i koncentracja powinny być wyższe u osób niezestresowanych, niż zestresowanych.

Praktyki medytacyjne mają także pozytywny wpływ na aktywność autonomicznego układu nerwowego (Libby et al., 2012; Koerten et al., 2020), funkcjonalność mózgu (Tang i in., 2015) i funkcje odpornościowe (Househam et al., 2017) a także prowadzone są liczne badania nad wpływem medytacji na prewencje i leczenie osób z chorobą Alzheimera (Khalsa D.S., Newberg A.B., 2021).

Filozofia stoicka

Stoicki spokój to odzwierciadlenie idei wellbeingu.

Z tego powodu uważa się, że stoicyzm to antidotum na bolączki, dylematy i wątpliwości ludzkiego życia. Jest ponadczasowy i szczególnie w dzisiejszych niespokojnych czasach niezwykle przydatny i aktualny. Filozofia ta oparta jest na odpowiedzialności za siebie i świadome działanie ku poprawie jakości życia, ku temu, by miało sens i było wartościowe. Jak mawiał Marek Aureliusz kluczowy przedstawiciel stoicyzmu „Życie jest tym, co uczynią zeń nasze myśli”. Ukazuje, że szczęścia należy poszukiwać nie na zewnątrz, a wewnątrz siebie. Koncentruje się na wypełnianiu swoich ról, w najlepszy sposób jaki się potrafi w kierunku tych osób, z którymi żyjemy m.in. z rodziną, pracownika oraz społecznością. Na filozofii stoickiej oparta jest również terapia poznawczo behawioralna i racjonalna terapia zachowań (RTZ)

Terapia poznawczo-behawioralna

Terapia poznawczo-behawioralna (cognitive behavioral therapy – CBT) to jedna z najbardziej skutecznych i najlepiej zbadanych metod postępowania terapeutycznego.

Wykorzystuje się ją głównie w leczeniu zaburzeń psychicznych o podłożu depresyjnym lub lękowym.

Oparta jest na założeniu, że ludzkie zachowania i emocje zależą od myśli, w tym wyuczonych schematów reagowania na otaczający nas świat i sytuacje, które nam się przydarzają.

Opiera się na stoickim założeniu wyrażonym przez Epikteta, że to nie wydarzenia, rzeczy na nas wpływają, ale to jak je interpretujemy. Zdarza się, że powstają interpretacje świata, które wywołują przykre i bolesne emocje czy powodują cierpienie. Takie interpretacje i emocje wpływają na nasze zachowanie w negatywny sposób – pod ich wpływem zachowujemy się tak, że żyje nam się gorzej, co na nowo wywołuje przykre emocje, które to wywołują i wzmacniają negatywne zachowania.

Terapia poznawczo-behawioralna wychodzi więc z założenia, że skoro człowiek nauczył się myśleć w określony sposób, to może również oduczyć się niepożądanych schematów myślowych i zastąpić je innymi — bardziej pożądanymi.

W procesie terapii pacjent uczy się najpierw rozpoznawać, a następnie zmieniać swoje procesy poznawcze tak, by uzyskać rezultaty pod postacią zmiany swojego funkcjonowania i zachowania, czyli w sferze behawioralnej. Terapia ta ukazuje jak nasz sposób myślenia wpływa na nasz sposób postrzegania świata i uczy zdrowych nawyków myślenia.

Medycyna psychosomatyczna/ behawioralna

Medycyna psychosomatyczna to holistyczny, czyli całościowy system opieki nad pacjentem, który bierze pod uwagę rolę czynników psychicznych, społecznych oraz biologicznych, wpływających zarówno na podatność danej osoby na zachorowanie, jak i na rozwój oraz przebieg choroby. U źródeł takiego rozumienia medycyny psychosomatycznej znajdują się odniesienia do starożytnej myśli greckiej (Platon, Hipokrates, Galen) na temat jedności i wzajemnych powiązań ciała i duszy.

Ta interdyscyplinarna dziedzina łącząca w sobie wiele specjalizacji z zakresu medycyny, psychologii oraz terapii zajmuje się leczeniem zaburzeń psychosomatycznych, czyli dolegliwości fizycznych, które mają po części lub w głównej mierze podłoże w psychice i emocjach człowieka.

Istotnym elementem jest badanie oraz przeciwdziałanie skutkom przewlekłego stresu, który może wpływać na osłabienie organów ciała, co prowadzi do powstawania objawów psychosomatycznych, takich jak różnego rodzaju ból, zaburzenia trawienne, zaburzenia układu oddechowego i sercowo-naczyniowego.

Chroniczny stres może także znacznie osłabiać układ odpornościowy.

Jak wykazały badania Cannon’a organizm człowieka znajduje się w stałej gotowości do reagowania na zdarzenia niespodziewane. Dlatego w nagłej sytuacji dochodzi do zamiany tej gotowości na fizjologiczne zmiany przystosowawcze, które zachodzą za pośrednictwem podwzgórza. Następuje wtedy uruchomienie obronnych mechanizmów motorycznych, trzewnych i neurohormonalnych oraz równoczesny przekaz sygnałów do kory mózgu. Jednocześnie człowiek jest w stanie uświadomić sobie jakich emocji aktualnie doświadcza. Cannon wskazywał, że przedłużający się stan zagrożenia może okazać się niebezpieczny dla wydolności organizmu ze względu na możliwość rozwoju czynnościowych czy organicznych zmian w narządach i układach. W założeniach medycyna psychosomatyczna traktuje ludzi w sposób holistyczny, co oznacza, że poza stanem somatycznym, rozpoznanym dzięki klasycznej diagnostyce medycznej, uwzględnia się także wpływ czynników społecznych, psychologicznych i behawioralnych na jakość i stan zdrowia człowieka.

Psychoneuroimmunologia

Psychoneuroimmunologia (PNI) zajmuje się zagadnieniem wpływu psychiki na stan zdrowia człowieka. Jest to interdyscyplinarny kierunek badań, który analizuje wzajemny wpływ zjawisk psychicznych, nerwowych i odpornościowych. PNI to stosunkowo nowa dziedzina nauki, po raz pierwszy terminu psychoneuroimmunologia użyto w latach 80. XX wieku, choć jej podwaliny występują już w medycynie ajurwedyjskiej, chińskiej czy pismach Hipokratesa. Bezpośrednio do jej powstania przyczyniała się medycyna psychosomatyczna. Ukazuje ona wzajemne relacje pomiędzy ciałem i umysłem. Jej badania udowadniają, że emocje, stres, lęk i depresja powodują zmiany zarówno w układzie hormonalnym, jak i odpornościowym. Kluczową rolę w psychoneuroimmunologii odgrywa również mikrobiota jelitowa, jak również zajmuje się badaniem roli cech osobowości w powstawaniu i przebiegu chorób autoimmunologicznych, roli neuroprzekaźników i neuropeptydów w odporności oraz współwystępowania zaburzeń immunologicznych i chorób psychicznych. W naszych strategiach uwzględniamy najnowszą wiedzę z zakresu PNI, by wykształcić holistyczną umiejętność dbania o zdrowie.

Medycyna stylu życia

Medycyna stylu życia wpływa jednocześnie na wiele determinantów zdrowia, przyczyniając się do prewencji licznych schorzeń, a także wspomaga proces terapeutyczny. Opiera się na podejściu do pacjenta w sposób holistyczny i partnerski. Ma na celu podniesienie świadomości dotyczącej wpływu codziennych nawyków na ryzyko rozwoju wielu schorzeń przewlekłych. Szczególne istotna w medycynie stylu życia jest edukacja oraz motywowanie pacjenta do osiągniecia zamierzonych celów, a w rezultacie do poprawy stanu zdrowia i samopoczucia. Obszary medycyny stylu życia, to:

Zdrowe Odżywianie
Aktywność fizyczna
Zdrowy sen
Zarządzanie stresem
Unikanie używek
Relacje społeczne

Dowiedziono, że obszary te nie powinny być traktowane osobno, ponieważ wszystkie mają istotny wpływ na organizm. Tylko kompleksowe podejście i dokładna analiza stylu życia pozwalają skutecznie pomóc pacjentowi. Z tego powodu w strategiach holistycznie implementujemy powyższe obszary.

Neurobiologia i neuropsychologia

Neurobiologia to interdyscyplinarna dziedzina, która obejmuje obszary takie jak: fizjologia, anatomia, biochemia, psychologia i molekularna biologia neuronów, obwodów neuronowych oraz komórek glejowych. Neurony to podstawowe komórki nerwowe, które budują cały nasz mózg oraz układ nerwowy, sterując pracą zarówno kontrolowanych aktywności, jak i automatycznych procesów zachodzących w organizmie – od oddychania po rumienienie się czy mruganie powieką. Z racji na niezwykle szeroki kontekst oddziaływania neuronów, neurobiologia bada takie obszary zdrowia ludzkiego jak myśli, pamięć i uczucia, a także ruchy i koordynację. W obszar jej badań wchodzi również sposób działania zmysłów, procesy takie jak sen, dojrzewanie, starzenie się czy gojenie, modele bicia serca i oddychania, reakcje organizmu na stres oraz mechanizmy odczuwania głodu i trawienia. Bazuje na wysokiej plastyczności ludzkiego mózgu – połączenia nerwowe w mózgu zmieniają się w ciągu życia wskutek wzrostu i reorganizacji. W strategiach wykorzystujemy najnowsze badania i wiedzę z zakresu neurobiologii aby wspomóc mechanizmy uczenia się, wprowadzania nowych nawyków i zwiększania efektywności.